خانه گلي
خانه ِگلي يكي ازاقامتگاه‌هاي خوشه‌سار بوم گردي ايران بوده كه براي حفظ و احيا جامعه بومي و محلي در منطقه شمال كشور با مصالح بومي ساخته شده است؛ اين خانه از كاهگل، سفال و چوب ساخته شده و ميهمانان آن با نوشيدني و غذاي محلي پذيرايي مي‌شوند.
خبرگزاري مير اث فرهنگي_گردشگري_كمي در شهسوار گشتم تا توانستم به جل چلاسر برسم. همه جا سبز، همه جا شاليزار همه جاي بوي خوش برنج و چاي.
كلبه‌اي قهوه‌اي رنگ در ميان آن همه سبز؛ خانه‌اي كاهگلي كه تنها صداي صميميت و عشق از آن شنيده مي‌شد.
خانه كاهگلي و يا به قول فرزين ملكي، " خونه گلی" مرکز توریستی است كه در میان باغات و شاليزارهاي جلاسر شهسوار قرار دارد و همیشه مسافران را از دور دست‌ها به خود جلب می کند.
فرزين ملكي، مدیر این مرکز گردشگري که تحصیل‌كرده كشور انگلستان است با زبان گیلکی مردم چلاسر به توریست‌ها و بازديد كنندگان خیر مقدم می گوید. در اولين نگاه او را با کشاورز سنتی منطقه اشتباه خواهید گرفت؛ ساده و بي آلايش.
وي كه با همسر ونزوئلايي و فرزندش شمس در اين خانه اجدادي زندگي مي‌كند، خانه و منطقه جل چلاسر را بخشي از وجود خويش مي‌داند. او كه بيشتر زندگيش را در سفر گذرانده است در بهار و تابستان به زادگاهش بازگشته و به پذيرايي از ميهمانان خود مي پردازد.
ملكي دليل انتخاب نام خانه را پسرش خواند و گفت:«از زماني كه اين خانه را ساختيم، پسرم شمس هر جاي دنيا كه بوديم مي‌گفت كي ميريم خونه گلي؟ همين باعث شد اسم اينجا بشه "خونه گلي".»
فرزين ملكي مي‌گويد:«از اوان کودکی در فکرزندگی سنتی بودم و همیشه از بزرگترها می‌پرسیدم مردم در گذشته چگونه زندگی می کردند و چه جوری بودند. هر چه بزرگتر شدم بیشتر به این فکر بودم که کاشکی می توانستم مثل آدمهای قدیمی باشم، مهربان و خوب، فعال و سالم زندگی کنم.»
وي معتقد است كه قرن 21 عصر دانایی بوده و زمان سنت گریزی از انبوه سازی قرن 20 فرارسیده است. بسیاری از مردم دوست دارند طبیعی زندگی کنند، طبيعي بخورند و همیشه به دنبال فرصت می گردند تا حتی برای چند روز طبیعی باشند.
در جایی زندگی کنند که مردمانش هزاران سال به همان صورت زندگي كردند و چیزی بخورند که مردم ده‌ها قرن آن‌گونه می‌خوردند؛ جایی قدم بزنند که معبر جنگلی چند هزار ساله است.
او مي گويد:« مردم امروزه می دانند که ممکن نیست در شهرها و در زندگی مدرن از دست مواد نگه دارنده سمی و گاز های مضر و هوای آلوده رهایی یابند، ولی دوست دارند و می‌خواهند چند روز تجربه کنند که گذشتگان چگونه بودند و چگونه زیستند.
لبنیات محلي را که که رنگ هیچ کارخانه و ماشیني ندیده و در مقابل چشمانشان تولید شده را میل كنند و تشکر کنند از گاو و گوسفند‌هایی که با چرا در جنگل و چراگاه‌های طبیعی، این برکات سالم را در اختیار ما قرار می دهند.»
به دليل فراواني گل و گیاه انواع مربا‌جات از قبیل مربای بهار نارنج، تمشک، پرتقال، گل و بسیاری دیگر تولید می‌شود که در فروشگاه خانه گلی به فروش میرسد. همگی آنها خانگی است و توسط خانم های محلی با ترکیبات محلی تولید می‌شود.
غذاهای محلی منحصر به فرد خانه گلي نيز تفاوتهای آشکاری با دیگر غذاهاي شمالي دارد؛ غذاهايي مانند میرزا قاسمی، باقالا قاتق، ترشه تره، شیرین تره، پنیر برشته، خورشت فسنجان، خورشت آلو و انواع خورشت‌ها و غذا های محلی پخته شده در ظروف سنتی و بر روی آتش هیزم كه همراه با محصولات کاملاً مخصوص وطبيعي چلاسر و جل در رستوران خونه گلی که توسط بانوان همسایه خونه گلی پخته می شوند.
یکی دیگر از کار‌های منحصر به فرد خونه گلی ترتیب آموزش اسکی روی آب است. ملكي از دوازده سالگی به ورزش اسکی روی آب پرداخته و هنگام تحصیل در اروپا از برترین‌های اسکی روی آب بوده است.
در تابستان‌ها او گروه‌هاي توريستي ايراني و خارجي را به كنار ساحل برده و امكانات تفريحي خوبي در اختيارشان قرارد مي‌دهد. البته در قایق و کنار دریا از مهمانان و توریست‌ها با نوشابه‌های محلی گرمي مانند گل‌گاوزبان و نوشدنيهاي سردي چون شربت نعناع و دوغ های محلی پذیرایی می‌كند. در آنجا امکان صید ماهی در دریا و رودخانه شیرود نيز برای علاقه‌مندان فراهم است.
ملكي در باره خانه گلي مي‌گويد:« در سال 81 اولین گام را برداشتم و شروع به ساختن خانه‌ای نمودم که سنت گذشتگان ما در گیلان و مازندران بود.
برای ساختن خانه گلی به مشکلات بسیاری برخوردم. از آن جمله استادکاراني که برای کار نیاز داشتم؛ آنها تعدادی آدم مسن بودند که آخرین دست‌رنج‌های خود را می‌ستودند و به آنچه که امروز با نام ويلا در همه جا می دیدند، می‌خندیدند.
جمع کردن این جمع کهنسال خوش دست کاری بس دشوار بود. مرحله بعد بدست آوردن مصالح ساختمانی بود که در روزگار سیمان و آهن، یافتن آنها نیز کاری بسيار دشوار بود.
شروع به گشتن کردم و از خانه های سنتی و گلی قدیمی چوبهای لازم را گرد آوری کردم و کمی هم از جنگلهای زیبا و سبز قرض گرفتم. چوبهای بلوط، گردو و توسکا که نقش‌های خود را در اسکلت و نمای ساختمان به همگان نشان مي‌دهند.
ولی در هر صورت مجبور شدم مقداری هم نراد روسی بخرم که ای کاش می توانستم ایرانی آن را تهیه كنم. هر روز که استاد کاران مشغول کار بودند، خود نیز با لذت و عشقی فراوان به آنها کمک می کردم، چوب می بردیدم و کاه گل را با لگد‌های استوار می‌کوبیدم.
کاه گل های خوشبو که به رنگدانه های چای و ساقه شالی برنج آغشته بودند بنایی را پوشش دادند که قرنها سرنوشت‌ها را در خود ساخته بودند.»
خانه گلی در باغ چای قدیمی است که از سال 1315 تفریحگاه خانواده ملكي بوده و از سال 82 به آن نهال‌های مرکبات اضافه شده است. اين خانه بین دو روستای زیبای چلاسر و جل چلاسر از توابع دهستان سلیمان آباد تنکابن است كه با چشم اندازی بی نظیر به جنگلهای انبوه و دریای خزر در جبهه شمالي البرز مرکزی قرار دارد.
اقامت درخانه گلي با انواع برنامه های پیاده روی سبک ، جنگل پیمایی تا قله نوردی سنگین، دوچرخه سواری، بازدید از جاذبه های توریستی از جمله کارگاه سفالگری سنتی، امکان یادگیری درست کردن و خریداری ظروف و تزیینات سفالی بومی، بازدید از چادرشب بافی سنتی و گفتگو با مردمان قدیمی که کلی خاطرات از گذشته های این دیار دارند، بازدید از آثارتاریخی و گبرستان چند هزار ساله، آبگرم سادات شهر و سخت سر، امکان بازدید از نبرد گاوهای محلی، بازدید از بازار ماهی فروشان و چوب زنی ماهی و برنامه های تفریحی دیگري همراه است.
بوم گردي نوعي از گردشگري است كه بر پايه توسعه، معرفي، حفظ و احيا جامعه بومي و محلي قرار دارد و اين خانه گامي بسيار موثر در اين عرصه برداشته است.
اشكان بروج
